Systeemdenken, systeemcoaching en systemisch werk
Overal zit ‘systeem’ in, maar het is niet hetzelfde.
Systeemdenken, systeemcoaching en systemisch werk. Overal zit ‘systeem’ in, maar het is niet hetzelfde. Er zijn verschillen, maar ook overeenkomsten.
Overeenkomst 1. Deel van een groter geheel: relaties
Alle systeembenaderingen kijken naar het probleem/subject als onderdeel van een groter geheel. Een persoon is lid van een gezin van meerdere personen, een gezin van een familie met weer meerdere gezinnen. Het helpt altijd om bij een probleem of vraagstuk uit te zoomen en ook te kijken naar factoren in de context en de relaties daartussen.
Hoe ik in teamcoaching hiermee werk is is bv. problemen belijken als symptomen van iets dat op een andere plek niet niet klopt.
Een voorbeeld is een informeel leider die zorgt dat een team niet de kant uit gaat die goed is voor de organisatie als geheel. Zo’n informeel leider kan zijn positie misschien verwerven doordat de manager niet naar behoren functioneert. Je kan de informeel leider wegsturen, maar als er niets gebeurt met de slecht functionerende manager, zal er een volgende informeel leider opstaan.
Overeenkomst 2. Patronen
Zoeken naar patronen hoort ook bij alle systeembenaderingen. Of je nou naar een grote organisatie kijkt of naar één persoon, als je opzoek gaat, ga je altijd patronen herkennen in gedrag, met oorzaken en gevolgen, waar je iets mee kunt.
In coaching kijk ik bijvoorbeeld naar overtuigingen, gedragingen en patronen. En hoe die hun oorsprong vinden hun in de systemen waarin we zijn opgegroeid (voor mij mijn gezin, familie, maar ook Moerwijk en Den Haag). We hebben patronen, vaak uit loyaliteit, meegenomen. Deze patronen kan je in je huidige leven weer tegenkomen in nieuwe systemen, bijvoorbeeld je relatie of je werk. Het begint met deze onbewuste patronen zichtbaar maken.
Verder
In het systemisch werk is voor mij ook de verbinding met het lichaam heel belangrijk. Alleen al ademhaling geeft zoveel informatie. Wij mensen zijn zó goed op elkaar afgestemd. Als jij stopt met ademen, doe ik het ook. En zo voel ik jouw emotie. Dat kunnen we dan weer samen onderzoeken.
Systemen: mateloos interessant. En ingewikkeld (soms zelfs complex). Maar het komt wel veel meer in de richting van “de werkelijkheid” dan simplistisch 1-op-1 probleem-oplossing-denken.
Vaak worden alleen symptomen bestreden. Dat is niet effectief en de problemen blijven bestaan. Pas als de oorzaak wordt gezocht en aangepakt, verdwijnen de problemen.
En dan blijkt soms dat een kleine verandering ergens in het systeem, van grote betekenis kan zijn voor het grote probleem waar jij mee zit.